زنبور داری کی از مشاغل جذاب اما بسیار پیچیده است. زنبور‌ها هنوز هم آنطور که باید رام نشده‌اند و حالت تهاجمی دارند. از این‌رو زنبوردار به تجهیزات خاصّی برای برداشت عسل و کنترل شرایط کندوها دارد. شما این ابزار را تا چه حد می‌شناسید؟ اگر می‌خواهید وارد شغل زنبورداری شوید آیا می‌دانید باید چه حداقل‌هایی را فراهم کنید؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا با این ابزرا و وسایل بیش از پیش آشنا شوید.
کندو
طبیعی است که برای راه اندازی شغل زنبورداری، اولین وسیله ای که باید تهیه شود، کندو است.
اما بد نیست بدانید که مهمترین تجهیزات زنبورداری که بیشترین هزینه را نیز به خود اختصاص می دهد، خرید کندو است. البته اینکه می خواهید با چند کندو شروع کنید، میزان بودجه مورد نیازتان را مشخص می کند. [بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: چرا عسل شکرک می‌زند؟]
لباس مخصوص زنبورداری
کسانی که کار خود را در زنبورداری شروع می کنند تا زمانی که تجربه کافی در این زمینه کسب نکرده اند باید از لباس مخصوص زنبورداری استفاده نمایند. این لباس ها معمولا یکسره یا دو سره بود و بدن انسان را به طور کامل می پوشاند. که باید با پوشیدن چکمه و سر گذاشتن کلاه مخصوص زنبورداری مورد استفاده قرار گیرد.
پوشیدن دستکش چرمی یا پلاستیکی تا زمانی که بدن به نیش زنبور مصونیت پیدا نکرده است کمک کار شماست. ولی بهتر است بعد از آن جز در موارد ضروری از دستکش استفاده ننمایید. بدون دستکش به راحتی می توانید کارهای زنبورداری را انجام دهید.
کلاه توری زنبورداری
کلاه توری نیز از ابزار زنبورداری می باشد. کلاهی است مخصوص که وقتی بر سر گذاشته می شود، توری آن روی سر و صورت و گردن را می پوشاند و مانع نیش زدن زنبور عسل در این نواحی از بدن می شود. [شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: بره موم عسل را بشناسید]
اکستراکتور زنبورداری
یکی از ابزار زنبورداری دستگاه یا وسیله‌ای است بشکه مانند که می توان قاب های آماده شده پر از عسل را برای استخراج عسل مایع درون آن قرار داد. این دستگاه در انواع بزرگ و کوچک، دستی و برقی در بازار موجود است.
کار کردن با انواع برقی آن بسیار راحت تر است و ظرفیت های بیشتری دارند. به طور کلی اساس کار این دستگاه نیروی گریز از مرکز است. که با آن عسل موجود در شان های پر از عسل خارج شده و در کف آن جمع و قابل برداشت می شود.
دودی
در مواقع بازکردن درب کندو باید از دودی استفاده نمود. دودی معمولا با پوست و برگ درختان, کلش, شلتوک برنج و… کار می کند. قبل از بازدید حتما باید کمی دود به کندو داده شود.
چرا که با استفاده از دود جمعیت کندو حضور زنبوردار بر سر کندو با اطلاع می شود و هنگام کار کمتر نیش می زند.
ملکه زنبورداری
این مورد بسیار مهم بوده زیرا برای هر منطقه ای ملکه ی مخصوصی بوده و در تولید محصول بسیار اثر گذار است.مانند:
- زنبورقفقازی:تولید بره موم زیاد
- زنبور کارنیکا:تولید عسل زیاد
- زنبور بوکفست:ژل رویال زیاد
شبکه ملکه
شبکه ملکه یکی دیگر از ابزار زنبورداری به شمار می رود. این وسیله از سیم هایی به فاصله ۴/۰۷۵ تا ۴/۱۷۵ میلی متر از یکدیگر یا صفحه ای از جنس روی (Zn) با سوراخ هایی به فواصل یکسان تشکیل شده است. شبکه ملکه وسیله مهمی برای بیشتر زنبورداران است. زنبوران کارگر به راحتی از سوراخ های شبکه عبور می‌کنند. ولی ملکه و زنبوران نر قادر به عبور از این سوراخ ها نیستند. اگر شبکه ملکه در بالای قسمت پرورش نوزادان (طبقه اول) قرار داده شود، ملکه در طبقه اول حبس می شود و نمی تواند وارد طبقه یا طبقات فوقانی که مخصوص ذخیره عسل است، بشود و در آن تخمگذاری کند.
شبکه ملکه فقط بای د ۳ یا ۴ هفته قبل از برداشت عسل در یک کندو گذاشته شود. زیرا رشد و نمو زنبور کارگر، از مرحله تخم تا خروج از حجره، ۲۱ روز و رشد و نمو زنبور نر ۲۴ روز طول می کشد. بنابراین در صورت وجود تخم در طبقه ذخیره عسل، پیش از برداشت عسل از کندو، این تخم ها به لارو و سپس زنبورهای جوان تبدیل شده و از حجره های خود خارج می شوند.
پولک تراش
قبل از انجام عمليات اكستراكتور كردن و تخليه عسل از قابها ابتدا بايد درپوشهای مومی سر حجره‌های شان عسل، برداشته شود، به اين كار پولکتراشی میگويند. ابزاری كه برای پولکتراشی استفاده میشود پولکتراش نام دارد. این وسیله انواع مختلفی دارد كه در زير به آن اشاره میشود.
الف) چنگال پولکبرداري: شبيه چنگال غذاخوری است. با اين تفاوت كه تعداد دندانه‌های آن بيشتر و نوك دندانه‌های آن هم تيزتر است.
ب) پولکتراش کاردی: همانطور كه از نام آن هم پيداست، به شكل كارد بوده كه به دو صورت دستی و برقی موجود است.
عسل بهم زن زنبورداری
وسیله ای است از جنس آلومینیم که از آن برای به هم زدن عسل برای جلوگیری از شکرک زدن آن استفاده می شود. مصرف عسل شکرک زده از دید مردم خوشایند نیست. به همین لحاظ به محض شروع شکرک زدن، عسل را روزی ۱۰ دقیقه به هم می زنند تا پس از سفت شدن؛ مثل، کره روی زبان نرم احساس شود.
اهرم
اين وسيله از سه قسمت سر، بدنه و قابكش تشكيل شده است. برای باز كردن درپوش كندوها، تميز كردن مومهاي زائد، جدا كردن و بيرون آوردن قابها از كندو، ميخكشي يا ميخكوبي استفاده میشود.
از به‌كار بردن اهرم‌های فلزی كه زود زنگ میزنند بايد خودداری كرد.
برس زنبورداری
برس نرم برای جداكردن زنبورهای عسل از روی قاب استفاده میشود. برس بايد دارای موهايی بسيار نرم
باشد تا بدن زنبورهای عسل را زخمی نكند. [درباره کیمیایی به نام عسل و دارچین بخوانید.]
تله گرده‌گير
از اين دستگاه برای جمعآوری گرده از كندو استفاده میشود. معمولاً از جنس فلزی، چوبی يا پلاستيكی بوده و دارای تعداد زيادی سوراخ است.
تله گرده‌گير را در مسير عبور زنبور عسل به داخل كندو نصب میكنند. در هنگام عبور زنبور عسل از سوراخ‌ها، گرده‌ها از پای آنها جدا شده و در داخل ظرف تله گرده‌گير میريزد.
سخن پایانی
در این نوشتار درباره برخی از ابزار مهم زنبورداری سخن گفتیم. باید اشره کرد که این لیست بسیار طویل‌تر است و لوازم جزئی‌تری هم نیاز است. ما در این محتوا سعی کردیم به شاخص‌ترین ابزار بپردازیم. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به شاتراک بگذارید.
