در خانواده و کلنی زنبور ها، ملکه و کارگران از جنس ماده و مونث هستند. هر دو دارای تخمدان بوده ولی تخمدان ملکه نسبت به کارگر خیلی بزرگتر است . تخمدان زنبور های کارگر به دلیل دریافت بوی مخصوصی که از غدد زیرآرواره ای ملکه دائما ترشح و در محیط کندو پخش می شود ، غیر فعال می ماند. پس تنها ملکه در کندو قادر به تخم گذاری و تکثیر است. شما درباره وظایف و شیوه زندگی ملکه زنبور عسل چه می‌دانید؟ بهتر است حتما در مورد وظایف و ویژگی های خاص زنبور ملکه اطلاعات داشته باشید تا بتوانید این نوع زنبور عسل را بیشتر شناسایی کنید. اطلاعات بیشتر در مورد زنبور ملکه به ویژه برای زنبورداران ضروری بوده و از هر کار دیگری مهم تر است. در این مقاله تا پایان با ما همراه باشید تا آگاهی مورد نیازتان را بدست آورید.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: از تفاوت عسل وحشی با عسل‌های دیگر چه می‌دانید؟
آشنایی با زنبورهای کندو
زنبورهای داخل کندو بر سه دسته زنبور های کارگر ، ملکه و زنبور های نر تقسیم می شوند . زنبور های کارگر که بیشترین تعداد جمعیت کندو را به خود اختصاص می دهد ، عمده کار و فعالیت کندو بر عهده آن هاست. به عنوان تنها مادر جمعیت کلنی ، وظیفه تخم ریزی و حفظ و افزایش جمعیت را بر عهده دارد. زنبور های نر نیز که در فصل خاصی از سال متولد می شوند ، وظیفه جفت گیری با ملکه را انجام می دهند. زنبور های کارگر و ملکه از جنس ماده و مونث هستند . زنبور های کارگر بر اساس سن آن ها وظایف متفاوتی را انجام می دهند. عده ای برای تامین شهد جهت تولید عسل و گرده گل در خارج از کندو فعالیت دارند. عده ای مراقبت از لارو ها و تغذیه آن ها را انجام می دهند.
زنبورهای ملکه از لحاظ ظاهری نسبت به زنبور های نر و کارگر اندازه بزرگتر و بدن کشیده تری دارد. ظاهر و رنگ زنبورها در نژاد های مختلف ، متفاوت است. در یک کلنی نسبتا قوی حدود 60 الی 80 هزار زنبور کارگر ، یک عدد ملکه و حدود 700 الی 1000 تا زنبورنر وجود دارد.البته زنبور های نر فقط در فصل جفت گیری ، یعنی حدودا اوایل بهار تا اواسط و یا اواخر تابستان (بسته به منطقه) ، در کندو هستند . پس از آن طی عملی اصطلاحا “نرکشی” ، زنبور های کارگر از ورود آن ها به کندو ممانعت می کنند و از بین میروند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: عسل و زردچوبه ترکیبی معجزه آور
وظایف اصلی ملکه زنبور عسل در کندو
به طور کلی ملکه زنبور عسل دو وظیفه اصلی را در کندو بر عهده دارد. هر کدام از این دو وظیفه که به خوبی انجام نشود، مشکلات کندو چند برابر شده و مشکلات زیادی برای کلنی ایجاد می گردد. این دو وظیفه عبارتند از: تولید مثل و حفظ جامعه!
آشنایی با وظایف ملکه می تواند دیدگاه جامع تری نسبت به این حشره خاص در اختیار شما قرار دهد. در ادامه ان دو وظیفه به صورت خلاصه مورد بررسی قرار گرفته اند.
تولید مثل مهمترین مسئولیت ملکه
وظیفه اولی که برای ملکه در نظر گرفته شده، تولید مثل است. در واقع ملکه تنها زنبور ماده با قابلیت تولید مثل در یک کلنی است. در نتیجه باید تمام تلاش خود را برای تولید مثل به کار گیرد. این تولید مثل می تواند منجر به به دنیا آمدن زنبورهای نر یا زنبورهای ماده شود.
زنبورها نر در واقع لاروهایی هستند که از تخم های غیربارور شده به دنیا می آیند. یک زنبور ملکه باکره می تواند بدون جفت گیری اقدام به تخم گذاری برای به دنیا آوردن زنبور نر کند. در مقابل تخم ها بارورشده منجر به تولید لاروهای ماده یا همان زنبوران کارگر می شوند که اهمیت فوق العاده زیادی برای کندو و کلنی زنبور عسل دارند.
تخم گذاری ملکه بیشتر در بهار و اوایل فصل تابستان انجام می شود. در زمان اوج تخم ریزی زنبور ملکه، تعداد روزانه تخم گذاری به 2000 عدد هم می رسد. گفته می شود ملکه زنبور عسل به صورت میانگین بین 250 تا 500 هزار تخم در سال می گذارد. البته برخی این عدد را تا یک میلیون تخم نیز در برخی نژادها بیان کرده اند.
حفظ نظم جامعه زنبوران عسل
زنبور ملکه نوعی ماده تولید می کند که به آن جوهر ملکه یا فرومون گفته می شود. این ماده رمز حفظ کلنی و جامعه زنبورهاست. اگر یک روز ملکه در کلنی وجود نداشته باشد، احتمال اینکه جامعه منظم زنبورها از هم بپاشد وجود دارد. به همین علت دومین وظیفه مهم زنبور ملکه، تولید فرومون و حفظ جامعه به صورت یکپارچه است.
فرومون توسط آرواره پایینی زنبور تولید می شود. این ماده بویی از خود منشعب می کند که باعث می شود زنبورهای مختلف کندو و وجود ملکه را حس کنند. اگر زمانی ملکه از دنیا برود و فرومون تولید نشود، اعضا کلونی سریعا به تکاپو می افتند تا ملکه جدید را جایگزین کنند.
درباره‌ی خواص عسل برای معده چه می‌دانید؟
پرورش و رشد ملکه زنبور عسل
زمانی که زنبورها یک ملکه جدید پرورش می‌دهند، ابتدا یک سلول ویژه فنجانی شکل را آماده می‌کنند که دهانه آن به سمت پایین است. آن‌ها ملکه قبلی را وادار می‌کنند تا درون این سلول‌ها تخم گذاری کند و زنبورهای پرستار اطمینان حاصل می‌کنند که مقدار زیادی ژل رویال، حتی به مقدار اضافی، دارند. ژل رویال تا زمان پوشاندن سلول‌ها، برای تغذیه لارو ملکه بکار برده میشود. این سلول‌ها شبیه به بلوط‌های بزرگ و کشیده هستند. زنبورهای ملکه تنها تا ۵/۵ روز بصورت لارو باقی خواهند ماند.
یک زنبور ملکه در صورتی که به اندازه کافی قوی و مورد قبول زنبورهای کارگر باشد، به محض بیرون آمدن ملکه های جدید دیگر، برای شکست دادن آن‌ها مبارزه کرده و همه آن‌ها را از بین خواهد برد. سپس به مدت حدود یک هفته در کندو خواهد ماند تا بال‌هایش تقویت شوند و سپس برای جفت‌گیری با زنبورهای نر در حالت پرواز، از کندو خارج خواهد شد. در زمان فعالیت کامل تخم گذاری در بهار و تابستان، وزن ملکه ۲۵۰ تا ۲۸۰ میلی‌گرم خواهد بود.
یک ملکه می‌تواند تا ۸ سال زنده بماند، اما تنها در یک یا دو سال اول کارآمد خواهد بود، و پس از آن باید با ملکه دیگری جایگزین شود. زنبور ملکه در ماه ژوئن می‌تواند در عرض ۲۴ ساعت، حتی تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد. در این دوره پرتنش، ملکه با دقت تیمار شده و توسط زنبورهایی که در خدمت او هستند، تغذیه میشود.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: عسل چه تاثیری بر سیستم ایمنی بدن دارد؟
دلایل خروج ملکه زنبور عسل از کندو
یکی از ویژگی های خاص زنبور ملکه، پایبندی عجیب او به کندو است. زنبور ملکه تنها در 3 حالت کندوی خود را ترک می کند. در غیر اینصورت شما همواره ملکه را در کندو مشاهده می کنید. این 3 حالت عبارتند از:
- جفت گیری ملکه که یکبار در طول زندگی او اتفاق می افتد
- زمانی که بخواهد کندو جدیدی تشکیل داده ا اصطلاحا کندو بچه بدهد. در این صورت با عده ای از زنبوران کارگر و نر از کندو خارج می شود.
- در زمان شدت گرفتن بیماری های مزمن در کندو
برای مطالعه بیشتر: “سیر و عسل” , یک دریا معجزه
رنگ ملکه نشانه‌ای از سن آن‌ها برای زنبورداران
عده ای زنبورداران برای یافتن راحت تر و سریع تر و همچنین مشخص کردن سن ملکه ، رنگ های مخصوصی که نشان دهنده سال مشخصی است ، استفاده می کنند. این رنگ ها طبق پیشنهاد کنگره بین المللی زنبورداران جهان که در سال 1929 در آلمان تشکیل شده بود ، تعیین شد. تعداد رنگ ها در ابتدا 4 تا بود که بعدا به 5 تا ارتقا یافت. این رنگ ها به ترتیب زرد ، قرمز ، سبز ، آبی و سفید است. مثلا اگر در سال 1398 رنگ ملکه ای زرد باشد ، نشان میدهد متولد دوسال قبل یعنی 1396 است و باید تعویض شود.
سخن پایانی
در این محتوا در باره ملکه زنبور عسل خواندیم. در نهایت باید اشاره نمود که هر کندو معمولا یک مادر دارد. اما عده ای پرورش دهندگان زنبورعسل برای افزایش راندمان و بازدهی بالاتر ، تعدادی ملکه دیگر نیز به کندو معرفی می کنند . سیستم چند ملکه ای باعث افزایش تخم گذاری و در نتیجه جمعیت قوی تر میشود. جمعیت قوی تر نیز محصول بیشتری تولید میکند. البته این سیستم نیاز به مهارت خاصی است که قبل از اقدام به این کار ، باید به آن ها مسلط باشید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
