عسل بخش مهمی از رژیم تغذیهای افراد است. وقتی به عسل به عنوان ماده ای درمانی نگاه شود، خرید آن با حساسیت بیشتری مواجه می شود. عسل تغذیه ای یکی از انواع عسل است که طرفداران خاص خود را دارد. شما برای تهیه عسل اصل از چه راهی اقدام می‌کنید؟ شاید در گذشته خرید عسل طبیعی به این دشواری نبود. پدر خانواده به عطاری محله یا دوست و آشنای خود اعتماد داشت و از او عسل اصل و باکیفیت می خرید. اما امروزه به این ترتیب نیست. در این مقاله با ما همراه باشید تا با عسل تغذیهای بیشتر آشنا شوید.
عسل تغذیهای یعنی چه؟
فصل سرما یعنی در پاییز و زمستان، در بسیاری از نقاط ایران، گلی برای شهددهی وجود ندارد. در برخی مواقع نیز ممکن است میزان شهد گل بسیار کم باشد و جریان شهد نتواند کلنی های زیاد حاضر در یک دشت را سیراب کند. این موضوع به ویژه وقتی تعداد زنبورستان ها در کنار هم زیاد می شود، بیشتر به چشم می خورد. زنبورها به صورت طبیعی میزان قابل توجهی عسل را در بهار و تابستان برای گذران فصل سرما ذخیره می کنند. اما طبیعی است که زنبوردار، میزان زیادی از این عسل ها -و نه تمامی عسل های ذخیره شده را- برای فروش از کندو خارج کرده است.
در چنین شرایطی راهکارهای مختلفی در پیش روی زنبوردار قرار دارد. یک راه اینکه شاهد مرگ سرمایه های خود یعنی زنبورها باشد که قطعا نه از جنبه اقتصادی و نه از هیچ جنبه دیگری، کار درستی نیست. راه دیگر این است که خود دست به کار شده و زنبورها را تغذیه کند. در واقع زنبوردار تلاش می کند تا لطف زنبورها برای تولید عسل و رساندن سود به خود را جبران کند.
در این شرایط، زنبوردار با استفاده از قواعد بین المللی، در فصل پاییز و زمستان و در زمانی که به هیچ وجه عسل برداشت نمی شود، برای زنبور شربت های تغذیه ای از آب و شکر تهیه کرده و در نزدیکی کندوها قرار می دهد. زنبوران عسل با نوشیدن این شربت آن را به عسل طبیعی تبدیل کرده و در کندو به مصرف می رسانند. این عسل که منشاء آن شهد گیاه نیست و زنبور با تغذیه از شربت آب و شکر آن را تهیه می کند به عسل تغذیهای معروف است. [این محتوای مفید را هم از دست ندهید: درباره عسل عناب و خواص آن بیشتر بدانید]
تشخیص تفاوت عسل تغذیهای و عسل طبیعی
تشخیص عسل تغذیهای از عسل طبیعی عملا برای شخص عادی و خریداران غیر ممکن است. چرا که عسل تغذیه و عسل طبیعی از نظر ظاهر و خواص فیزیکی کاملا شبیه به هم هستند. چرا که هر دو توسط زنبور تولید شده است، اما یکی از شهد گل و دیگری از آب و شکر تغذیه کرده است.
تنها راه تشخیص تغذیه ای بودن عسل، آزمایش عسل در یک آزمایشگاه معتبر و سنجش فاکتورهای مهم آن است.
مهم‌ترین فاکتورهایی که برای تشخیص عسل تغذیه ای از غیر تغذیه ای مورد سنجش قرار می‌گیرد. ساکارز عسل ، نسبت فروکتوز به گلوکز و پرولین است.
- بر اساس استانداردهای ایران حداکثر میزان ساکارز عسل باید ۵٪ باشد. میزان بالاتر از آن نشان دهنده‌ی تغذیه ای بودن عسل است. در بین عسل‌ها تنها یک استثنا وجود دارد. آن هم عسل کُنار است که به صورت طبیعی ساکارزی بالاتر از ۵٪ دارد.
- نسبت فروکتوز به گلوکز نیز طبق استانداردهای ایران باید حداقل ۰/۹ باشد میزان کمتر از این می‌توان نشان‌دهنده‌ی این باشد که به زنبور تغذیه مصنوعی داده شده است.
- پرولین نیز یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند در شناسایی عسل تغذیه ای نقش داشته باشد. به طور کلی پرولین اسید آمینه‌ای است که معمولا در گیاهان وجود دارد. و وجود آن در عسل طبیعی نشان دهنده‌ی این است که زنبور از شهد گل تغذیه کرده است. میزان پرولین در عسل نباید از ۱۸۰ میلی‌گرم در کیلوگرم کمتر باشد.
عسل زلال تغذیهای مناسب چه افرادی است؟
▪ کسانی که قصد دارند عسل را جایگزین قند و شکر کنند.
▪ کسانی که با عسل آشپزی می‌کنند.
▪ کسانی که به بیماری دیابت مبتلا نیستند.
▪ مناسب مصارف روزانه و صبحانه
عسل تغذیه ای خالی از خاصیت؟
از آنجایی که عسل تغذیه ای نیز توسط زنبور عسل تولید می‌شود و معمولا اینطور هم نیست که زنبور به هیچ وجه از شهد گل استفاده نکرده باشد، در نتیجه این نوع عسل هم بدون خواص نیست و حاوی آنزیم‌هایی است که زنبور وارد عسل می‌کند. اما از نظر خواص قطعا به پای خواص عسل طبیعی نمی‌رسد. [درباره‌ی ژل رویال چه می‌دانید؟ – شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: هر آنچه باید از معنای عسل خام بدانیم ]
تفاوت عسل شکری با تغذیه ای چیست ؟
بعضی از زنبورداران برای افزایش تولید عسل خود بیش از حد به زنبورها شربت شکر می‌دهند. با این کار کیفیت عسل تولید شده به شدت افت می‌کند اما حجم بیشتری تولید می‌شود. درصد ساکارز عسل شکری بسیار بالاتر از عسل طبیعی یا عسل تغذیه شده باکیفیت است.
علاوه بر میزان ساکارز ممکن است برخی از فاکتورهای دیگر آن مانند درصد فروکتوز به گلوکز آن کمتر از مقدار استاندارد باشد. در ضمن عسل شکری خاصیت دارویی چندانی ندارد و حتی ممکن است برای سلامتی مضر باشد. [جهت آگاهی: عسلک را بهتر بشناسید]
سخن پایانی
در این مطلب درباره عسل تغذیهای خواندیم. کسانی که قصد دارند قند و شکر را از سبد غذایی خود حذف کنند می‌توانند برای جایگزینی آنها از عسل تغذیهای استفاده کنند. همچنین این نوع عسل مناسب آشپزی و مصارف روزانه است. با وجود خواص کمتر اما این عسل همچنان بی‌ضرر و دارای برخی خاصیت‌های دارویی‌ست. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید. [بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: چرا عسل شکرک می‌زند؟]
